رابطۀ زبان و جنسیت در رمان معاصر فارسی: بررسی شش رمان

Authors

بهروز محمودی بختیاری

مریم دهقانی

abstract

پژوهش حاضر به بررسی تفاوت‏های نوشتاری زنان و مردان در رمان‏های معاصر ایران می‏پردازد. هدف از این تحقیق، بررسی این مسئله است که آیا عامل جنسیت به بروز تفاوت‏های نوشتاری در حوزة واژگان و نحو منجر می‏شود یا خیر؟ در این پژوهش، سه رمان چراغ‏ها را من خاموش می‏کنم، کولی کنار آتش، و بازی آخر بانو از نویسندگان زن و سه رمان کافه پیانو، سمفونی مردگان،و ثریا در اغما از نویسندگان مرد تحلیل و بررسی می شود. رمان‏های مطالعه شده با مشخصه‏های زبانی در حوزة واژگان بررسی شده‏اند و معیار این بررسی دیدگاه‏های رابین لیکاف (1975) دربارۀ الگوی گفتار زنانه در گفتمان است. بر اساس دیدگاه لیکاف، زنان با مردان به هنگان سخن گفتن یا نوشتن در استفاده از این موارد متفاوت اند: استفادۀ دقیق از رنگ واژه ها، فرم های مؤدبانه، قیدهای تشدیدکننده، صفات تهی، گفتار غیرمستقیم، پرهیز از رکاکت و دشواژه ها، و تأکید بر تشدیدکننده ها. تحلیل آماریِ هر یک از مشخصه‏ها نشان داد عملکرد زنان نویسندۀ فارسی‏زبان در زمینة استفاده از رنگ واژه‏ها، تردیدنماها، دشواژه‏ها، تشدید کننده‏ها، و تنوع صفات با دیدگاه‏های لیکاف سازگاری دارد و آن را تأیید می‏کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی رابطۀ زبان و جنسیت در شش رمان معاصر فارسی قبل و بعد از انقلاب

یکی از مباحث اصلی در نقد اصالت زن (فمنیسم) و زبان­شناسی، تفاوت زبان مرد و زن است که در همه جنبه­های زبان، قابل‌مشاهده می‌باشد. درگذشته هیچ‌گاه زن را مخاطب و خواننده نمی‌دانستند، از این رو مردان برای مردان می‌نوشتند و حتی بهترین زبان را از آن مردان می‌دانستند و بهترین گفتار از آن می­دانستند که بیانش مردانه باشد. این تسلط مردانه بر زبان و اجزای زبان نیز پیداست؛ اما در داستان‌پردازی معاصر به جنسیت...

full text

جامعه‌شناسی رمان معاصر فارسی

جامعه شناسی ادبیات، یکی از شیوه‌های جدید و کارآمد نقد متون ادبی است و امروزه، در تحلیل انواع ادبی نوین، به خصوص رمان فارسی معاصر کاربرد فراوان دارد. نقد و تحلیل رمان‌های معاصر فارسی و بررسی ساختارهای تاریخی، سیاسی، اجتماعی جامعه ایرانی از خلال این آثار، هدف مقاله حاضر بوده است. یافته‌های این تحقیق، حکایت از آن دارد که: رمان کامل ترین نوعی است که می تواند به مطالعات جامعه‌شناختی نوین، پاسخ مثبت ...

full text

زبان و جنسیت در رمان شوهر آهو خانم

زبان از عناصر بنیادین در داستان‌نویسی به شمار می‌رود. بسیاری از صاحب¬نظران معتقدند میان زبان و نوشتار زنان و زبان و نوشتار مردان تفاوت وجود دارد. در عصر حاضر که در سایة تفکرات فمنیستی، زنان مجال حضور و ورود به قلمرو زبان و ادبیات را پیدا کردند، قلم را ابزار انتقال مردانگی، و بیگانه با خود یافتند؛ لذا در بیان مقصود دچار مشکل شدند. از سوی دیگر تحولات ادبی و ظهور رمان و داستان اعم از کوتاه و بلند ...

full text

زبان و جنسیت در رمان "ذاکرة الجسد" نوشته احلام مستغانمی

رمان عربی با تحولات نوظهور در جهان عرب، در کنار پیشرفت‌های جهانی در حوزه ادبیات مدرن، هویتی خودبسنده‌تر و کارکردی‌تر نسبت به گذشته یافته است و تلاش نویسندگان بزرگ در اقصی نقاط جهان عرب توانسته ‌است در کنار جریان‌سازی در حوزه اندیشه و زبان، تأثیرات مستقیمی بر جریانات سیاسی و اجتماعی این کشورها نیز داشته باشد. کشورهای شمال آفریقا، به ویژه الجزایر، به دلیل استعمار طولانی مدت فرانسه (130 سال)، فاصل...

full text

رابطه زبان و جنسیت در رمان شب‌های تهران

یکی از مسائل جدیدی که در رمان نیاز به بررسی و پژوهش دارد، رابطه زبان و جنسیت است. در این مقاله، که پژوهشی بینارشته­ای است، پژوهندگان قصد دارند با تکیه بر مطالعات زبان­شناسی اجتماعی ـ به‌ویژه نظریه لیکاف‌ـ رابطه زبان و جنسیت را در رمان شب­های تهران بررسی کنند تا از این رهگذر تأثیر جنسیت نویسنده بر زبان رمان و میزان موفقیتش در ایجاد زبانی متناسب با جنسیت شخصیت­ها معلوم شود. برای این منظور زبان زن...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
زن در فرهنگ و هنر

Publisher: مرکز مطالعات و تحقیقات زنان دانشگاه تهران

ISSN

volume 5

issue 4 2014

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023